Ωδή μεταναστάσιμη

(in statu moriendi)
στη μνήμη του δεκαπεντάχρονου πρόσφυγα

Πρόσφατα, το τραγικό περιστατικό με τα δύο προσφυγόπουλα έκανε τη θρησκευτική μας πίστη να φαντάζει θανατηφόρα κενή, αντιβαίνοντας στο παύλειο

« έσχατος εχθρός καταργείται ο θανατος » (Α’ Κορ. 15,26).

Κι αυτό επειδή όπως μαρτυρά η Παλαιά Διαθήκη « ο θεός θάνατον ουκ εποίησεν ουδέ τέρπεται

επ 'απωλεία ζώντων » (Σοφ. Σολ. 1.13), επομένως ο άνθρωπος είναι που θέλει το θάνατο (αντί της ζωής) : νά , η αμαρτία!

Οι καιροί ζοφεροί.

Κατά τον Heidegger, εμείς οι άνθρωποι είμαστε μια συνομιλία. Ωστόσο, το προαναφερθέν συμβάν δείχνει πως δεν θέλουμε καμιά συνομιλία, και μάλιστα με έναν ξένο. Χριστιανικά ιδωμένη, η σιωπή του θανάτου θα ʹπρεπε να ραγίζει μέσα μας από το Χριστός Ανέστη! ˙ Αντ ʹ αυτού, έφιππη πάνω στο εγωιστικό μας καλάμι, κατορθώνει να ποδοπατεί κατʹ εξακολούθηση το Αληθώς ανέστη!

Το αποτέλεσμα ; Δεμένοι καθημερινά στον πάσσαλο του εαυτούλη μας και στερημένοι από αυτό που λέγεται μέθεξη ( κάτι που ξέρουν καλά π.χ. οι ερωτευμένοι), αρχίζουμε να μυρίζουμε σαπίλα. Οι αλυσίδες της εξωτερικής καλοπέρασης μάς κάνουν να ʹχουμε μία ψευδή και παραμορφωμένη ειλικρίνεια κατά τις άγιες μέρες του Πάσχα, σχετικά με ότι νηστεύουμε, πηγαίνουμε στην εκκλησία, λέμε ευχές, κτλ.-αν και η αγιότητα των ημερών θα έπρεπε να εξαρτάται από το κατά πόσο ερχόμαστε εις γάμου κοινωνία συνολικά οι πιστοί.

Έναν χρήσιμο δείκτη καταθέτει η Κική Δημουλά:

« Ψάχνω έναν βαθουλό άνθρωπο για τη σούπα μου ».

Ο κόσμος στον οποίο ζούμε – παροδικός και ανέστιος οντολογικά πλέον – αποκαλύπτει τον τρόπο της σχέσης μας με το Θεό. Η πορτούλα εξόδου από την εγωκεντρική μας μόνωση καλείται Χριστός. Ο ρόλος της αναμμένης λαμπάδας που κρατάμε το Μ.Σάββατο είναι για να μας φωτίσει μετά το άνοιγμα τούτης της πορτούλας, κι όχι για να φωταγωγεί το νέο ρουχαλάκι που αγοράσαμε για τη Λαμπρή. Μήπως, όχι μόνο συντονίζουμε τις ζωές μας σε μία μόνο προοπτική – εκείνη της καλοπέρασης – αλλά και ρίχνουμε μέσω της απάθειάς μας την αυλαία και σε όποιον αναζητά μια προοπτική άλλης βιοτής ;

Τη στιγμή που θα δακρύσουμε, προσωπικά ο καθένας μας, μπροστά στο επόμενο αθώο θύμα μετανάστη, τότε ίσως είναι που θα ξεκινά να πραγματώνεται το ''θανάτω θάνατον πατησας'' , διότι ο Ιησούς ως πρόσωπο αγάπης νοηματοδοτεί μεταποιώντας κάθε πόνο (κι όχι μόνο του θανάτου) σε νίκη.

Αυτό είναι το Πάσχα-Πέρασμα που γιορτάζουμε. Άρα, η ανάσταση του Χριστού δεν αποτελεί για μας ένα ξερό αντικειμενικό πανηγυράκι, αλλά προσωπικό στοίχημα αυθυπέρβασης εν είδει βιώματος άνευ βεγγαλικών ˙ με άλλα λόγια, το να ζήσουμε οντολογικά ελεύθεροι σταυρώνοντας το ιδιοτελές Εγώ – μέχρι θανάτου – ούτως ώστε να αναστηθούμε μέσα σε αγαπητική σχέση με ένα πρόσωπο ( κατ' εικόνα και ομοίωση με το Θεό).

 Άλλωστε, η αγάπη μόνο ως δώρο φέρει μαζί της πεπρωμένο. Δυστυχώς, ο Χριστός συνιστά πρόταγμα για λίγους, δηλαδή μία πραγματικότητα που μας αποτείνεται και που απαιτείται να κερδηθεί μέσα από το χρόνο, όχι πέραν του χρόνου.

Και το οξύμωρο: ότι μόνο από τη σκοπιά του θανάτου γίνεται κατανοητή!

Ίσως η σιωπή μας δεν είναι σιωπή, ίσως είναι μονάχα ένα διάλειμμα. Κάποια μέρα η δυνατή αγάπη θα γεννηθεί από τη δυνατή ανάγκη ˙ αρκεί ‘’να ʹχουμε πιάσει πάτο’’ ώς τότε.

Έχουμε ακόμη καιρό, κι ας μελαγχολεί ο Paul Celan λέγοντας «είχε φτάσει η ημέρα της Κρίσεως και προκειμένου να βρουν την πλέον αποτρόπαιη πράξη, κάρφωσαν τον σταυρό πάνω στον Χριστό». Γίνεται ορατό πια πως ουδείς έχει το θάρρος να βάλει όλη την προσωπικότητά του σε μια πράξη – νά, το μεγαλείο της σταύρωσης του Ιησού – αλλά φοράει τη μάσκα του ευσεβή, του μορφωμένου, κτλ.

Του χρόνου, λοιπόν, ας ψάλλουμε ''defienda me Dios de my'', δηλαδή, ''ας με φυλάξει ο Θεός από τον εαυτό μου''.

Ζιώγας Απόστολος 

(5-4-2010)