Η παρτίδα δεν έχει τελειώσει...

Αναδημοσιέυουμε από τα ΝΕΑ  της 10.5.09
 το άρθρο του ΒΑΣΙΛΗ ΚΑΡΥΔΗ *

Το ερώτημα παραπέμπει συνειρμικά στον Δ. Δημητριάδη και το εμβληματικό έργο του «Πεθαίνω σαν χώρα». Ή στο συγκλονιστικό, παρά τη φθορά από την πολλή χρήση, του Σεφέρη: «όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει». Μία Ελλάδα- μητριά που αποξενώνει, εντέλλεται, τιμωρεί, φείδεται καλών λόγων, ζηλοφθονεί, τρώει σαν τον Κρόνο τα παιδιά της. Που συνεχώς ακκίζεται, αλλά γίνεται αξιοθρήνητη σαν τον «Ντόριαν Γκρέι» του Οσκαρ Ουάιλντ όταν ανακαλυφθεί το κρυμμένο πορτρέτο.

Η απροσδόκητη σε ένταση σημερινή οικονομική κρίση είναι το επιστέγασμα κοινωνικών διαδικασιών μιας τουλάχιστον δεκαπενταετίας που χαρακτηρίζεται από πολλαπλές διασπάσεις του κοινωνικού ιστού, την αξιακή κυριαρχία του ατομικισμού και του καταναλωτισμού, τη γενικευμένη πεποίθηση περί ανεμπόδιστης αναξιοκρατίας και επιβράβευσης παράνομων πρακτικών. Μαζί με μια πρωτοφανή καχυποψία προς τους θεσμούς και τη συνακόλουθη προϊούσα κρίση νομιμοποίησής τους. Μάλιστα, στο πλαίσιο της πρώτης ουσιαστικά σοβαρής δομικής κρίσης του παγκοσμιοποιημένου νεοφιλελευθερισμού.

Υπό το πρίσμα αυτό, ουδείς είναι σε θέση να προβλέψει με σχετική ασφάλεια τις εξελίξεις, ακόμη και οι πλέον αρμόδιοι (δια)χειριστές της κρίσης στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Ουσιαστικά δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο, πρόσφορο για χρήσιμες συγκρίσεις. Φαίνεται ότι η χώρα, όπως και όλη η Ευρώπη, βρίσκεται σε αποφασιστικό σταυροδρόμι. Προς το παρόν εξακολουθεί να κυριαρχεί η ίδια αντίληψη ότι επιβάλλεται η εξαφάνιση του κράτους στο πεδίο της οικονομίας και η κατεδάφιση των όποιων υπολειμμάτων του κράτους πρόνοιας. Με την ταυτόχρονη όμως υπερδιόγκωση του κράτους στο πεδίο της κοινωνικής καταστολής. Από την άλλη όμως πλευρά παραμένει το λεγόμενο «ευρωπαϊκό κεκτημένο» στον νομικό και πολιτικό πολιτισμό που συγκροτεί ένα σημαντικό corpus θεσμικών κατακτήσεων που μπορούν να κάνουν περήφανο τον ευρωπαίο πολίτη. Μεταξύ άλλων η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης, οι πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση των διακρίσεων, η θεσμική ευαισθησία για τα δικαιώματα των κρατουμένων, τη μεταχείριση των προσφύγων και των μεταναστών, την προστασία των παιδιών και των εφήβων. Αυτό το οικοδόμημα, ακόμη και αν σε μεγάλο βαθμό αποτελεί «χάρτινη νομοθεσία», επιτρέπει τη διεκδίκηση και τη διεύρυνση των δικαιωμάτων εντός της νομιμότητας, διευκολύνει τον πολίτη να απαιτήσει ατομικά και συλλογικά τη δημιουργία πραγματικών όρων για την ουσιαστική υλοποίηση των θεσμικών δεσμεύσεων, παρέχει συχνά με την επίκληση του εγγυητικές εξασφαλιστικές δικλίδες. Αξίζει να το υπερασπίσουμε. Αυτό είναι το στοίχημα της άλλης Ευρώπης και της άλλης Ελλάδας. Η παρτίδα δεν έχει τελειώσει. Αποτελεί εύκολη κοινοτοπία, αγαπητή στα ξένα ΜΜΕ, η «ελληνική τραγωδία» που καταλήγει σε κάθαρση. Αυτήν τη φορά όμως πρόκειται για κυριολεξία. Χρειάζεται καθαρό μυαλό, θάρρος και θεσμική εγρήγορση.

Η απροσδόκητη σε ένταση σημερινή οικονομική κρίση είναι το επιστέγασμα κοινωνικών διαδικασιών μιας τουλάχιστον δεκαπενταετίας

 

 *Ο Β.Καρύδης είναι καθηγητής στο τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής στην Κόρινθο,  διδάσκει Εγκληματολογία  είναι Βοηθός Συνηγόρου του Πολίτη 'Εχει παρουσιάσει στο 11ο φύλλο της  εφημερίδας μας  η Κίνηση  το άρθρο του "Τοπική Θυματολογική Έρευνα για την Κόρινθο''.